وقتی صادراتِ کنسانتره، صنعتِ ملی را به ورطه هلاکت میکشاند
اقتصادکوشان – مریم مشایخ
در حالی که سیاستهای کلان اقتصادی کشور طی سالهای اخیر بر جلوگیری از خامفروشی و تکمیل زنجیره ارزش فولاد تأکید داشته است، روندهای اخیر در بورس کالا حاکی از نقض آشکار این اصل مهم است. این وضعیت، نه تنها تولیدکنندگان داخلی را با چالشهای جدی مواجه ساخته، بلکه آینده صنعت استراتژیک فولاد را نیز در هالهای از ابهام فرو برده است.
ظهورِ “خامفروشیِ مدرن”:
یافتهها نشان میدهد تولیدکنندگان کنسانتره آهن، به جای تأمین خوراک واحدهای گندلهسازی داخلی، محصولات خود را با نرخهای غیرمنطقی و بسیار بالا در بورس کالا عرضه میکنند. این تولیدکنندگان، با توجیه “نبود مشتری در بورس”، مسیر را برای صادراتِ محصولاتِ خود هموار میکنند. این در حالی است که قیمتگذاریهایشان، توانِ خریدِ گندلهسازانِ داخلی را از بین برده است.
خیانت به صنعتِ ملی:
صادراتِ سنگآهن و کنسانتره، که موادِ پایه صنعت فولاد محسوب میشوند، عملاً به معنایِ تضعیفِ کلِ زنجیره است. این روند، با کاهشِ تولیدِ گندله و در نهایت فلج شدنِ تولیدِ آهن اسفنجی، ضربهای سهمگین به صنعت فولاد کشور وارد میکند.
شکافِ طبقاتیِ اقتصادی در صنعت:
در این میان، شرکتهای دولتی با اتکا به حمایتهای مالی و امکان انباشت زیان، همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند. اما بخش خصوصی، به دلیلِ فشارِ مضاعفِ هزینههایِ انرژی و موادِ اولیه، در آستانه ورشکستگی قرار گرفته است. این دوگانگی، نشاندهنده عدمِ تعادل در سیاستگذاریها و حمایتهاست.
“کلاهِ شرعی” بر سرِ فولاد؟
آنچه که بیش از همه نگرانکننده است، بازگشتِ دوبارهیِ خامفروشی به شکلی “عادی و قانونی” در دولتِ کنونی است. عرضه در بورس کالا، تحتِ عنوانِ “کلاهِ شرعی”، به این روند مشروعیت بخشیده است. این در حالی است که سالها سرمایهگذاریِ کلان در صنعت فولاد، با هدفِ جلوگیری از همین خامفروشی صورت گرفته بود.
هشدار برایِ آینده:
تداومِ این روند، نه تنها سرمایههایِ ملی را هدر میدهد، بلکه آیندهیِ صنعتِ فولاد و جایگاهِ ایران در بازارِ جهانی را نیز بهشدت تهدید میکند. اگر این چرخه معیوب اصلاح نشود، ایران به زودی شاهدِ نابودیِ یکی از مهمترین صنایعِ خود خواهد بود.
ضروری است که دولت با بازنگریِ جدی در سیاستهایِ فعلی، سازوکارهایِ لازم برایِ جلوگیری از خامفروشیِ نوین را اتخاذ کند و از منافعِ تولیدکنندگانِ داخلی و در نهایت، آیندهیِ صنعتِ فولادِ کشور محافظت نماید.
انتهای پیام/