اهمیتِ توجه ویژه به صنعت لبنیات و زنجیره تامین آن

اقتصاد کوشان- روز جهانی شیر توسط سازمان خواربار و کشاورزی (فائو)وابسته به سازمان ملل پیشنهاد شد و از سال 2001 هر سال در اول ژوئن جشن گرفته میشود تا در آن به اهمیت شیر بهعنوان یک غذا در سطح جهان تاکید شود. در این روز فرصتی پیش میآید که فعالیتهای مرتبط با صنعت شیر مورد توجه مردم قرار گیرد و آگاهی آنها در مورد شیر بهعنوان بخشی از یک جیره متوازن روزانه و اهمیت صنایع لبنیات تاکید شود.
اکنون به برکت این گونه فعالیتها شیر بعنوان یک غذای جهانی مدنظر قرار دارد. اول ژوئن به این دلیل انتخاب شد که تا آن زمان در بسیاری کشورها این روز بهعنوان روز شیر جشن گرفته میشد. شیر یک فراورده دامی با منشا طبیعی و با ارزش غذایی بالا و دارای اهمیت اقتصادی است. بشر از زمان اهلی شدن دامها به مصرف شیر آنها پرداخته است. بیشترِ شیر را آب و پس از آن قندی به نام لاکتوز، پروتئین و چربی تشکیل میدهد. شیر منبع خوبی برای املاح مورد نیاز بدن انسانها چون کلسیم، فسفر، منیزیم و پتاسیم و ویتامینهای آ، ب ، ب ، ب ۶، ب ۲، ث، د، کا، ئی، ۱ ۲ ۱ نیاسین، و اسید فولیک است. بعلاوه یک ترکیب ضد سم است که برای شهرنشینان که تماس زیادی با دی کسیدکربن، گوگرد، سرب، آرسنیک، ریزگردها و امثال آن دارند مفید است. هر لیوان شیر گاو ) 250 میلی لیتر( حدود 315 میلی گرم کلسیم دارد و 22 تا 29 درصد نیاز روزانه کلسیم فرد را تامین میکند. کلسیم نقش اساسی در استحکام استخوانها و سایر وظایف مهم در بدن دارد. اتحادیه اروپا، آمریکا، استرالیا و نیوزیلند مهمترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان شیر و فراوردههای لبتی در جهان هستند.وضع مصرف شیر در ایران مصرف سرانه شیر یکی از معیارهای توسعه و پیشرفت فرهنگی جوامع مختلف محسوب میشود. مصرف 3 لیوان شیر یا 1 لیوان شیر، یک کاسه ماست و 40 گرم پنیر احتیاجات بدن را تامین میکند. در حالی که سرانه مصرف شیر کشورهای اروپایی 350 کیلوگرم است، مشاور دفتر برنامه جهانی غذا سازمان ملل در ایران اعلام کرد که مقدار آن در ایران حدود یک ششم استاندارد بین المللی و بین 60 تا 70 کیلوگرم در سال است.  با توجه به اهمیت شیر و مصرف آن، توجه ویژه به صنعت لبنیات و زنجیره تامین آن که بار مهم مسئولیت رساندن شیر به سفره ما را به دوش میکشد بسیار مهم و حیاتی است؛ علی الخصوص در این برهه از زمان که شاهد حذف یارانهها و افزایش بهای حاملهای انرژی و سایر آیتمهای مرتبط با قیمتهای تمام شده، هستیم همت عالی مسئولان ذیربط را در این حوزه میطلبد. حمایت بانکها در تامین سرمایه در گردش زنجیره تامین خصوصا کارخانههای لبنی حائز توجه و اهمیت و بخشی از مطالبات و خواستههای شرکتهای لبنی استان مازندران است. اما دو خواسته دیگر انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران این است که مقدار قابل توجهی از لبنیات در مراکز سنتی عرضه میشود که هیچگونه نظارتی بر نحوه عملکرد آنها و سلامت محصول ارائه شده وجود ندارد. لذا دغدغه اصلی و به حق انجمن که درگیر تولید محصولات لبنی و پروسه پیچیده آن جهت انجام آزمایشات سلامت محصول میباشد نظارت مستمر اداره کل استاندارد و معاونت غذا و دارو شبکههای بهداشت بر این واحدهای صنفی است و خواسته دیگر اینکه با توجه به افزایش قیمتها و کاهش سرانه مصرف از سفره اقشارکمدرآمد پیگیری جدی بابت تامین شیر مدارس صورت گیرد که حتی الامکان دانشآموزان در مناطق محروم بتوانند بهصورت رایگان شیر دریافت کنند؛ چراکه هزینه در این زمینه هرچه بیشتر باشد و تامین و تسهیل مصرف بیشتر برای افراد جامعه فراهم شود، قطعا منجر به کاهش هزینهها در بخش بهداشت و درمان و تامین دارو میشود و نیاز به افزایش تختهای بیمارستانی نخواهیم داشت.
پیشنهاد دیگر در راستای افزایش مصرف سرانه شیر، پرداخت یارانه هدفمند به گروههای هدف،ا ز طریق کارت خرید لبنیات به جای دادن یارانه نقدی به خانوار است. ایران به سایر کشورهای دنیا صادرات شیر و فراورده های
لبنی دارد اما خود در مصرف سرانه لبنیات نسبت به برخی کشورهای پیشرفته عقب میباشد. وزارتب هداشت، درمان و آموزش پزشکی عدد منطقی برای مصرف سرانه را بین 1 0 تا 170 کیلوگرم پیشنهاد داده در حالی که 6 هم اکنون این عدد در کشور ما کمتر از 70 کیلوگرم است. هدفگذاری ایران برای سال 1404(انتهای برنامه اقتصاد مقاومتی) 170 کیلوگرم برای هر ایرانی است.

امیدواریم با برنامهریزی و اجرای برنامهای مدون و حمایت از زنجیره تامین لبنیات جامعه ما به این مهم دست پیدا کند.
سعید باقری مرمتی- رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی خانه صمت استان مازندران

[modula id=”2906″]