خزر الکتریک؛ نهالی که اکنون درختی تناور شده است

اقتصاد کوشان–  لطفا خودتان را برای خوانندگان نشریه اقتصاد کوشان معرفی بفرمائید و توضیح مختصری در این رابطه که از چه زمانی وارد عرصه تولید شده‌اید و در این راه چه فراز و نشیب‌هایی را پشت سر گذاشته‌اید؟

فریدون امینی نوا رئیس هیأت مدیره شرکت دانش‌بنیان خزر الکتریک؛ از 8 بهمن سال 63 تا کنون و در زمینه تولید و صادرات ماشین‌آلات صنعتی و کشاورزی فعالیت می‌کنیم. هرچند در حال حاضر در 3 واحد مستقل در حال تولید و صادرات هستیم ولی آغاز کار ما از زیر پارکینگ منزل و از سال 1360 بوده است. یعنی دقیقاً در بحبوحه جنگ تحمیلی، این مقوله مصادف بود با آغاز تحریم‌ها و کمبودها برای دو جوان که قصد داشتند در جبهه تولید به مصاف جبهه استکبار بروند و خودکفایی را در ظرفیت خودشان معنایی مؤثر بگذارند.

اقتصاد کوشان- شرکت خزر الکتریک در چه سالی و با چه هدفی تأسیس شد و اکنون شرکت در کجای هدف تعیین شده خود قرار دارد؟

شرکت خزر الکتریک در تاریخ 8/11/1363 تأسیس شد. پروانه مأخوذه از سازمان صنعت و معدن آن زمان، برای تولید هواکش و کره‌گیر و دستگاه جوجه‌کشی بود زیرا مهم‌ترین نیاز کشور در آن مقطع تأمین نیازهای اولیه مردم بود و اخذ مجوزها نیز مستلزم شرایط بسیار پیچیده‌ای بود، در برنامه‌های مدون 5 و 10 ساله طرح‌های تاکتیکی و استراتژیک برای گسترش تولید تدوین شد و اکنون خوشبختانه نهال خزر الکتریک به درختی تناور بدل شده است که حدود 170 نیروی متخصص دارد و گستره بازار آن به حدود 16 کشور مختلف دنیا علاوه بر سراسر ایران رسیده است.

اقتصاد کوشان–  با توجه به شعار سال (تولید دانش بنیان) و این امر که شرکت شما در حوزه تولید تجهیزات و ماشین آلات فعالیت دارد و نزدیک به 30 اختراع ثبت کرده است، نقش و اهمیت دانش را در پیشبرد امور صنعتی و تولیدی چگونه ارزیابی می‌کنید؟ و چگونه دانش و صنعت را بهم پیوند داده‌اید؟ و در این مسیر با چه سختی‌هایی مواجه شده‌اید و با وجود سختی‌ها، چه دستاوردهایی داشته‌اید؟

این شرکت از بدو امر با ابداعات خاص خود و مدیران خود اقدام به تولید دستگاه‌های مورد نیاز جامعه می‌کرده است. 28 اختراع ثبت شده در زمینه‌های مختلف سبب تغییرات بنیادی در صنایع مختلف از جمله شالیکوبی، مرغداری، بازیافت ضایعات پروتئینی و کشتارگاهی، خشک کردن غلات، بازیافت فضولات دامی و مرغی و خیلی موارد دیگر شده است. بهترین مقوله، باور به نیروهای خلاق و جوان است که پیوسته در این شرکت جایگاه ویژه‌ای داشته و دارند. هرچند تلاش کردیم که با دانشگاه‌های متعددی چه در مازندران و چه در شهر آمل قراردادهای همکاری واقعی امضا کنیم ولی متأسفانه موفقیت خاصی به جز اجرای طرح کوآپ نداشتیم. در حالی که برخی از دانشگاه‌های استان دارای تجهیزات و وسایلی هستند که در ایران بی‌نظیر است ولی کماکان در حال اضمحلال و استهلاک هستند که امیدواریم دانشگاه‌ها باور کنند که آن‌ها نیز یک بنگاه اقتصادی هستند که باید با تولید علم ایجاد درآمد کنند. در هر صورت درهای شرکت دانش‌بنیان خزر الکتریک مثل همیشه به روی دانشگاهیان باز است و مفتخریم که در دوران قبل از کرونا صدها دانشجو چه در ایام تابستان و چه در گذراندن طرح‌های خود ضمن دریافت حقوق، از تجارب علمی و عملی شرکت و پرسنل آن برای تدوین آینده و افزایش تجربه فنی به بهترین نحو استفاده کرده‌اند.

اقتصاد کوشان–  یکی از معضلات مهم کشور بویژه استان مازندران، مسئله پسماند است، شرکت شما از چه زمانی در صدد حل مسئله پسماند با ایجاد تکنولوژی و تولید تجهیزات مرتبط با آن بر آمده است؟ اکنون در کجای راه قرار دارید و آینده آن را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟ در این مسیر، سطح همکاری مسئولان استانی و کشوری به چه صورت بوده است؟

این شرکت از سال 1380 تمرکز خود را بر روی بازیافت پسماندهای مختلف آغاز کرد. در یک کار تحقیقاتی در بخش تحقیق و توسعه و با کمک شرکت تلاونگ قدم اول برای بازیافت ضایعات پروتئینی، جوجه‌کشی و کشتارگاهی آغاز و به سرانجام رسید و پس از آن نه‌تنها این ضایعات سبب نابودی طبیعت نبود بلکه ظرف 16 ماه تمام مبلغ سرمایه‌گذاری را بازمی‌گرداند و این ابداع به عنوان بهترین اختراع سال 2003 جهان انتخاب شد. در تداوم این راه از سال 86 کار طراحی و ساخت بی‌خطرساز زباله‌های عفونی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در دستور کار قرار گرفت که اکنون در صدها بیمارستان و مرکز درمانی کشور در حال خدمت‌رسانی و بی‌خطرسازی زباله‌هایی است که زمانی منشأ بزرگی از آلودگی و بیماری‌زایی بود.

دستاورد شاخص دیگر این شرکت در زمینه ضایعات، مربوط به فرآوری فضولات دامی و مرغداری‌ها بود که با ظرفیت 5 تا 30 هزار تن در سال، اقدام به نصب آن در چند منطقه ایران و هم‌چنین در عراق نموده‌ایم که معضل بسیار بزرگ ناشی از فضولات دام و مرغ را که حجم بسیار زیادی داشته و به صورت خام قابل استفاده نبوده است برطرف کرده و مطابق معمول تبدیل به منشأ درآمد مناسبی از طریق فروش کود ارگانیک حاصل از فرایند دستگاه شده است.

طرح دیگری نیز در رابطه با فرآوری کاه و کلش برنج و گندم به تولید رسید تا بتوان به جای سوزاندن این مواد باارزش، با تبدیل آن‌ها به مواد قابل مصرف از جمله پلت کاه، هم به کشورهای هم‌جوار صادر کرد و هم به عنوان سوخت جایگزین چوب و مواد نفتی در گرمایش خانه‌های روستایی به بهترین نحو از آن‌ها بهره‌برداری کرده و علاوه بر نجات طبیعت از دود و آلودگی، منبع درآمد مناسبی ایجاد کرد.

متأسفانه علی‌رغم همه این ابداعات و تلاش‌ها هنوز مسؤولان استانی به این باور نرسیده‌اند که می‌توان قدم‌های اساسی و اصولی برای رفع بسیاری از معضلات جامعه برداشت. شاید اصطلاح تحریم‌های داخلی لفظ مناسبی برای کم‌لطفی رؤسا و مسؤولان باشد زیرا ما می‌توانیم علی‌رغم تحریم‌های بین‌المللی در بسیاری از موارد با موفقیت آن‌ها را بی‌اثر کنیم، اما امان از تحریم‌های خودساخته داخلی که امیدواریم با خودباوری آنان بتوانیم در آبادی و آبادانی کشور، بیش از پیش موفق باشیم. هرچند با تشکیل ستاد تسهیل و رفع موانع تولید سعی در حل برخی از معضلات موجود شده است ولی بهتر است یک کمیته از دل همین ستاد، مصوبات اجرا نشده را پیگیری کنند چرا که عمر طرح برخی از مشکلات، از جمله خود شرکت ما، به بیش از ده سال و چندین مصوبه گذشته است ولی مسؤولان استانی علی‌رغم تأکید و امضای بالاترین مقام اجرایی استان، به اجرای آن‌ها تمکین نمی‌کنند.